Οι ΗΠΑ αναστέλλουν το εξοπλιστικό πρόγραμμα F-35 για την Τουρκία

Σε ανάρτηση μας στις 29 Μαρτίου με τίτλο «Η προμήθεια των S-400 επαναπροσδιορίζει τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της Τουρκίας» είχαμε προβλέψει ότι το αμερικανικό Πεντάγωνο «θα μπλοκάρει την παράδοση των μαχητικών F-35 stealth και θα απεμπολήσει όλες τις τουρκικές κατασκευάστριες εταιρίες από τα προγράμματα συμπαραγωγής αυτού του αεροσκάφους 5ης γενιάς της Lockheed Martin» και ότι «ο αμερικανικός νόμος «Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act» του 2017 δίνει το δικαίωμα στον πρόεδρο να επιβάλλει εκτεταμένες κυρώσεις σε οποιοδήποτε κράτος, άτομο, οργάνωση ή εταιρία που συναλλάσσεται  στους τομείς άμυνας και πληροφοριών με την Ρωσία. Η ενεργοποίηση αυτού του νόμου σαφώς θα ανέβαζε τον δείκτη πίεσης στην Άγκυρα, ιδιαίτερα σε μια δύσκολη εποχή για την τουρκική οικονομία».

Η Ουάσιγκτον προ ολίγων ωρών αποφάσισε να σταματήσει την παράδοση οποιουδήποτε εξοπλισμού που σχετίζεται με το μαχητικό F-35 στην Τουρκία, σηματοδοτώντας το πρώτο συγκεκριμένο βήμα στο πλαίσιο πιέσεων προς την Άγκυρα για την αγορά του ρωσικού αντιβαλλιστικού-αντιαεροπορικού συστήματος S-400. Αξιωματούχοι του Πενταγώνου δήλωσαν προς τους Τούρκους ομολόγους τους ότι δεν θα λάβουν αποστολές εξοπλισμού που σχετίζονται με τα F-35 και που απαιτούνται για την προετοιμασία άφιξης του μαχητικού στις αεροπορικές βάσεις της Τουρκίας. Επίσης η Ουάσιγκτον αναστέλλει κάθε πρόγραμμα συμπαραγωγής της Lockheed Martin  με τουρκικές εταιρίες για το εν λόγω μαχητικό. Θυμίζουμε ότι τουρκικές αεροπορικές βιομηχανίες, κυρίως η TAI,  είχαν επιλεγεί για την κατασκευή τμημάτων της ατράκτου, του συστήματος προσγείωσης και των οθονών πιλοτηρίου. Είναι προφανές ότι η Τουρκία μπορεί να αντικατασταθεί από την Lockheed Martin στην διαδικασία συμπαραγωγής του μαχητικού χωρίς κανένα πρόβλημα.

Η απόφαση των ΗΠΑ σχετικά με τα F-35 αν και αναμενόμενη από αυτούς που δεν φέρουν παρωπίδες, σαφώς περιπλέκει την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα, μια επίσκεψη που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με την εκτίμηση του αμερικανικού Πενταγώνου «ορισμένα ρωσικά όπλα θεωρούνται ότι απειλούν εκ φύσεως τις ΗΠΑ, ανεξάρτητα από το ποιος τα χειρίζεται και για ποιο σκοπό». Οι ΗΠΑ και τα άλλα κράτη που θα εξοπλιστούν με τα F-35 δικαιολογημένα φοβούνται ότι το ραντάρ του συστήματος S-400 θα «μάθει» πώς να εντοπίζει το αμερικανικό μαχητικό 5ης γενιάς, καθιστώντας το λιγότερο ικανό να αποφεύγει τα ρωσικά  αντιαεροπορικά οπλικά συστήματα.

Η έντονη διαφωνία σχετικά με το F-35 είναι η τελευταία μιας σειράς έντονων διπλωματικών διαφορών μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων του αιτήματος της Άγκυρας για έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν από τις ΗΠΑ, των διαφορών για το κουρδικό ζήτημα, των οικονομικών κυρώσεων κατά του Ιράν που δεν ακολουθεί η Τουρκία.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι η αγορά των S-400  ερμηνεύεται από πολλούς αναλυτές ως ένα ευρύτερο σχέδιο αναπροσανατολισμού της τουρκικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής και ως ένα σοβαρό βήμα προσέγγισης μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Η απόφαση του Ερντογάν για τους S-400 φαίνεται να είναι αμετάκλητη, ωστόσο έως την εγκατάσταση των ρωσικών συστημάτων το φθινόπωρο του 2019 στην Τουρκία, πολλά μπορούν να συμβούν στο πολιτικό παζάρι της Άγκυρας.

Γ. Λιναρδής